HARFLERİN MAHREÇLERİ

Toplam 5 mahreç vardır. Bunların üçü hakiki mahreç (28 harfin çıktığı): 1-Halk (boğaz) 2-Lisan (dil) 3-Şefeteyn (dudak). İkisi takriri mahreçtir: 4-Cevf (boğaz ve ağız boşluğu) 5-Hayşum (geniz)

MAHREÇ: Harflerin çıkış yeri demektir

1-Halk (boğaz) 5;

Boğazın göğüse birleştiği yerden:( ء ه ) harfi çıkarılır

Boğazın ortasından:( ح ع ) harfi çıkarılır

Boğazın (ağıza boşluğuna bitişiği) üst kısmından:( خ غ ) harfi çıkarılır

2-Lisan (dil) 18;

1-Dil kökü ve tavanından ( ق ) harfi çıkarılır

2-Dil ortası ve dil kökü arasında ( ك ) harfi çıkarılır

3-Dilin ortası ağız tavanına doğru kaldırılarak ( ج ش ي ) harfi çıkarılır

4-Dilin yan tarafı, üst azı dişlerinin iç kısmına bastırıldıktan sonra yavaşça çekilerek ( ض )harfi çıkarılır 

5-Dil ucu sağ veya sol köşesinin, üst ön diş etlerine değdirilmesi ile (ل) harfi çıkarılır 

Dil ucu altının, üst ön diş etlerine değdirilmesi ile (ن) harfi çıkarılır.

6-Dildeki çıkış noktası, dil üstünün uca yakın kısmıdır. Dil ucu, üst ön damağa doğru kıvrılarak kaldırılır ve bu noktanın titretilmesi ile ( ر ) harfi çıkarılır

7-Dil ucu, üst ön iki dişin arkasına değdirilip çekilmesiyle (ط د ت)

8-Dil ucu alt ön iki dişin üst kısmına dokunur. Bu haldeyken, dil üzerinden kayan ses, alt ön dişlerin üstünden (ص س ز)

3-Şefeteyn (dudak) 4;

1-Üst ön dişlerin ucu, alt dudağın içine değdirilerek (ف)

2-Dudak harfleri (ب م و)dır. Dudakların kapatılmasıyla (م), kuvvetli kapatılıp açılmasıyla (ب), U pozisyonunda ileri uzatılmasıyla (و) harfi çıkar. Yalnız, üstünlü ve esreli vâv harfinde (وَ وِ), dudağı uzattıktan sonra çekmek gerekirken, ötreli ve sakin vâvlarda (وُ وْ) sadece uzatmak yeterlidir.

4-Cevf (boğaz ve ağız boşluğu)

Nefesin geçtiği bu bölgeden, harekesiz (و ا ى) harfleri, yani Med (Uzatma) harfleri çıkar. 

Bu harfler harekesiz oldukları için tek başlarına okunamazlar. Harekeli bir harfe bitişir, onu uzatarak okuturlar.

5-Hayşum (geniz)

Bu mahreçten harf çıkmaz. Gunne dediğimiz, sesin iki hareke miktarı tutulması işi burada yapılır.